وجود امثال این راه حل ها به چه دلیل است؟
به دلیل این که بلاکچین ها، کند هستند.
و درنتیجه، پرهزینه. اگر من تعدادی بیت کوین برای شما ارسال کنم، شما چندین ساعت بعد آن ها را دریافت کنید و من هزینه ی بسیار سنگینی (کارمزد) برای تراکنش بپردازم پس بلاک چین ها با چنین شهرت و اعتباری، چگونه جهان را تصاحب خواهند کرد؟
هر ایده ای که بتواند مشکل مقیاس پذیر نبودن بلاکچین ها را حل کند، ارزش توجه، زمان گذاشتن بر روی آن و تلاش را دارد. Lightning Network یکی از این ایده هاست. اما قبل از این که این راه حل را درک کنیم، باید ابتدا مشکل را درک کنیم.
اگر از مشکل آگاهی دارید پس می توانید مستقیماً به بخش بعدی بروید.
-
چرا بلاکچین ها کند هستند؟
یک بلاکچین را به صورت یک رجیستر (ثبت شده) در نظر بگیرید.
این رجیستر شامل صفحات (بلوک های) متعددی است که هر صفحه دارای تراکنش های متعددی است. به محض این که صفحه با تراکنش ها پر شد، باید قبل از شروع به ثبت و ضبط تراکنش ها در صفحه ی بعد، به رجیستر اضافه شود.
قبل از این که صفحه (بلوک) بتواند به رجیستر (زنجیره) اضافه شود، پردازش هایی باید انجام شود تا اطمینان حاصل شود که همه با محتویات داخل آن، موافق هستند. این فرآیند برای هر بلوک، حدوداً ۱۰ دقیقه (برای بلاکچین بیت کوین) طول می کشد.
تصور کنید، شما ۱ بیت کوین (BTC) برای دوستتان به نام حامد ارسال می کنید. این تراکنش، چیزی شبیه به این روند است.
در میان سایر موارد، یک تراکنش حاوی اطلاعاتی درباره فرستنده، گیرنده، مبلغ و کارمزد تراکنش است.
-
صبر کنید، کارمزد تراکنش؟
بله، یک هزینه ی اضافی به نام کارمزد وجود دارد.
شما می توانید این کارمزد را پرداخت کنید تا ماینرها تشویق شوند تراکنش شما را هر چه سریع تر در یک بلوک قرار دهند. هیچ قیمت مشخصی برای کارمزد وجود ندارد و کاملاً به خود شما بستگی دارد که حاضر هستید برای سرعت بخشیدن به روند، چه مبلغی بپردازید. به ازای کارمزدهای بالاتر، تراکنش شما سریع تر انجام خواهد شد.
در هر لحظه از زمان، تراکنش های متعددی وجود دارند که باید در صفحه ی فعلی ثبت شوند.
ماینرها، یعنی کامپیوترهایی که در حال کار در شبکه ی بلاکچین هستند، باید تصمیم بگیرند که کدام یک از تراکنش های موجود باید در بلوک فعلی قرار گیرند. آن ها برای تصمیم گیری بهتر، نگاه می کنند ببینند کدام یک از تراکنش ها انعام بیشتری می پردازند، یعنی تراکنش های با کارمزد بالاتر، اول انجام می شوند.
اگر تراکنش های با کارمزد بالاتر از کارمزدی که شما می خواهید بپردازید به اندازه ی کافی وجود داشته باشد که بلوک را پر کند، تراکنش شما در صف در حالت انتظار می ماند. این انتظار ممکن است از حداقل چند دقیقه باشد تا چندین ساعت، و در برخی مواقع، چندین روز. هرچه کارمزد بیشتری بپردازید، تراکنش شما سریعتر پردازش می شود.
به همین دلیل بلاکچین ها برای افرادی که می خواهند آغاز به کار کنند، کُند و در نتیجه پرهزینه هستند. در حالت ایده آل، پذیرش بلاکچین به این معنی خواهد بود که تراکنش های بیشتری انجام شوند، اما با بالا رفتن تعداد تراکنش ها، شبکه، کند می شود و این خود مانعی برای پذیرش می گردد. چه تناقضی!
شبکه ی لایتنینگ (LN) یک راه حل بالقوه برای این مشکل است.
-
شبکه ی لایتنینگ (Lightning Network) چیست؟
(Lightning Network یا شبکه ی صاعقه، به دلیل سرعت بالای انجام تراکنش ها در آن به این عنوان نامیده شده)
ایده ی نهفته در پس LN این است که نیازی نیست تمام تراکنش ها در بلاکچین ، ثبت شوند.
تصور کنید من و شما چندین بار میان خودمان داد و ستد داشته ایم. در چنین موردی، می توانیم از ثبت تراکنش ها بر روی بلاکچین صرف نظر کرده و آن ها را خارج از زنجیره انجام دهیم.
به بیان ساده تر، نحوه ی کار بدین صورت است، ما چیزی به نام یک کانال پرداخت(payment channel) میان خودمان باز می کنیم و بازگشایی کانال را در بلاکچین ، ثبت می کنیم. اکنون، من و شما می توانیم هر چند بار که بخواهیم از طریق این کانالِ پرداخت، با هم داد و ستد کنیم و این کانال می تواند برای ساعت ها، روزها، هفته ها یا حتی دهه ها باز بماند. تنها زمانی که ما مجدداً با بلاکچین سروکار داریم، زمانی است که بخواهیم کانال را ببندیم. سپس، وضعیت نهایی تراکنش هایی که از طریق این کانال بر روی بلاک چین انجام شده اند را ثبت می کنیم.
با استفاده از ایده ی کانال پرداخت، می توانیم شبکه ای از کانال های پرداخت اینجاد کنیم به گونه ای که به ندرت نیاز باشد تراکنشی بر روی بلاکچین انجام شود. فرض کنید، سه نفر به نام های سارا، حامد و سعید وجود دارند.
اگر حامد و سارا یک کانال پرداخت باز شده میان خودشان و سارا و سعید نیز یک کانال پرداخت باز شده میان خودشان داشته باشند پس حامد می تواند از طریق سارا برای سعید پول ارسال کند.
فرض کنید حامد بخواهد ۲ بیت کوین برای سعید ارسال کند، سارا ، ۲ بیت کوین به سعید ارسال می کند و حامد ، ۲ بیت کوین به سارا بازپرداخت می کند (جبران می کند).
ایده ی نهفته در پس شبکه ی لایتنینگ، این است. به دلیل این که شما اغلب با بلاکچین سروکار ندارید، تراکنش ها، بسیار بسیار سریع (به سرعت برق) انجام می شوند. از آنجا که احتمالاً تاکنون تمام وقایع سحرآمیزی که در کانال های پرداخت رخ می دهند را حدس زده اید. پس بیایید، ترفند سحرآمیزی را بیاموزیم.
-
کانال های پرداخت، چیستند؟
این کانال ها مانند یک گاوصندوق هستند که دو نفر مبلغ یکسانی را در آن گذاشته اند و هر کدام یک قفل به آن می زنند.
این سپرده گذاری مبالغ یکسان در یک صندوق مشترک، در بلاکچین به صورت یک “تراکنش بازگشایی”(Opening Transaction) ثبت می شود و پس از آن یک کانال پرداخت میان این دو نفر باز می شود.
ایده ی نهفته در پس قفل زدن به چنین صندوقی این است که هیچکس نتواند پول موجود در صندوق را بدون اجازه ی دیگری خرج کند. پس پول موجود در این صندوق برای داد و ستد میان یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
فرض کنید، حامد و سارا هر کدام ۱۰ بیت کوین در یک صندوق مشترک ذخیره می کنند. حالا، اگر حامد بخواهد ۲ بیت کوین برای سارا ارسال کند، چگونه می تواند این کار را انجام دهد؟
برای انجام این کار، حامد تعهد می دهد مالکیت دو بیت کوین اش که در صندوق مشترک موجود است را به سارا واگذار کند. پس از این انتقال تعهد مالکیت، اگر صندوق باز باشد (قفل نباشد)، حامد قادر خواهد بود ۸ بیت کوین از صندوق بردارد و سارا نیز می تواند، ۱۲ بیت کوین مطالبه کند.
اما آن ها، درِ صندوق را باز نخواهند کرد زیرا می خواهند به داد و ستدهای میان خودشان ادامه دهند. زیبایی این شبکه در همین نظم و ترتیب اش است.
حالا، اگر در روز بعد، سارا ، ۱ بیت کوین برای حامد ارسال کند می تواند همان کار را انجام دهد یعنی تعهد دهد مالکیت ۱ بیت کوین خودش را به حامد واگذاری می کند. پس از انجام این دو تراکنش، اگر صندوق، باز شده باشد، حامد می تواند ۹ بیت کوین و سارا نیز ۱۱ بیت کوین مطالبه کند.
برای تصور کردن این که تراکنش های خارج از زنجیره چگونه به نظر می رسند، تصویر زیر را در نظر بگیرید:
به طور خلاصه، کانال پرداخت، چیزی نیست جز تلفیق شریک شدن با یکدیگر و سپس واگذاری تعهد مالکیت پول های جمع آوری شده به نحوی که توافق شده است. در صورتی که حامد یا سارا بخواهند کانال را ببندند، می توانند این کار را انجام دهند.
مفهوم بستن کانال نیز به سادگی گشودن صندوق و دریافت پول داخل آن است. بازگشایی صندوق، در بلاکچین اتفاق می افتد و این چه کسی مالک چه مبلغی از موجودی صندوق است، به صورت پیوسته و تا ابد ثبت می شود.
نحوه ی کار کانال های پرداخت بدین نحو بود. اما این، حتی به تعریف پتانسیل واقعی آن ها هم نزدیک نیست. نیرو و قدرت واقعی آن ها هنگامی که دو یا تعداد بیشتری کانال پرداخت به صورت یک شبکه- Lightning Network- با هم کار کنند، آزاد می شود.
-
پس متوجه شدید این شبکه در حقیقت چگونه کار می کند؟
LN به وسیله ی انتقال ارزش مالک بیت کوین ها به تعهدنامه ی مالکیت بیت کوین ها، کار می کند.
این تغییر، بسیار بزرگ است. مثل همیشه، برای درک این موضوع از مثال استفاده می کنیم.
فرض کنید سه نفر به نام های حامد، سارا و سعید وجود دارند به گونه ای که یک کانال پرداخت میان حامد و سارا و کانال پرداخت دیگری میان سارا و سعید وجود دارد. توجه داشته باشید که حامد و سعید هیچ کانال پرداختی بین خودشان ندارند.
در چنین وضعیتی، اگر حامد بخواهد ۲ بیت کوین برای سعید ارسال کند، می تواند از کانال پرداخت میان سارا و سعید استفاده کند. این کار چطور انجام می شود؟
حامد از سارا می خواهد انتقال ۲ بیت کوین به سعید از طریق کانال پرداخت سارا-سعید را متعهد شود و سپس او(حامد) ۲ بیت کوین به سارا از طریق کانال حامد-سارا ، بازپرداخت می کند.
به وسیله ی چنین شبکه ای متشکل از کانال های پرداخت، بخش عظیمی از تراکنش ها را می توان از بلاکچین خارج کرد تا خارج از زنجیره انجام شوند، در نتیجه، فضای پهنای باند زنجیره، آزاد می شود. با استفاده از شبکه ی کانال های پرداخت، میلیون ها تراکنش و حتی خیلی بیشتر از آن می توانند بدون پرداخت هزینه های تراکنش (کارمزد) سنگین انجام شوند.