شرکت آیبیام IBM در حال راهاندازی برنامه اطمینان از محصولات غذایی بر اساس بلاک چین (Blockchain) برای مصارف صنعتی است. بلاک چین دیگر یک فناوری مخصوص برای یافتن راه حلی برای مشکلات نیست. پس از ۱۸ ماه آزمایش، شرکت آیبیام توانسته است پلتفرم غذایی خود را بر اساس فناوری بلاک چین برای فروشندگان غذا در سراسر دنیا آماده کند.
ارزجو : این اولین بار است که یک شبکه بلاک چین در این سطح گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. پلتفرم آیبیام فود تراست IBM Food Trust به طور انحصاری برنامهریزی شده و مورد آزمایش و تجدیدنظر قرار گرفته است. در ماه سپتامبر فروشگاه بزرگ وال مارت (Walmart) اعلام کرد که از عرضه کنندگان درخواست کرده تا از این شبکه برای پیگیری سفارشهای اسفناج و کاهو استفاده کنند.
آیبیام همین دوشنبه اعلام کرد که همه ارائه دهندگان زنجیره غذایی میتوانند از پلتفرم این شرکت استفاده کنند، حرکتی که تأثیرات قابل لمسی در این زمینه خواهد داشت و محصولات پروتئینی و غذایی تازه با تأییدیه و گواهی سلامت به دست مشتری میرسد. یکی از اولین استفاده کنندگان از این پلتفرم فروشگاه فرانسوی کارفور Carrefour است که ۱۲ هزار شعبه در ۳۳ کشور مختلف دارد و با فروشگاههای تاپکو (Topco) ویکفرن (Wakefern) همکاری دارد که روی هم ۱۵۰۰۰ فروشگاه زنجیرهای را در سراسر جهان اداره میکنند. همچنین فروشگاههای بیف چین (BeefChain)، اسمیت فیلد (SmithField) و دنیک فروت (Dennik Fruit Source) نیز از این پلتفرم استفاده میکنند.
دیگر همکاران این پلتفرم فروشگاههای چند ملیتی مانند نسله (Nestle) کروگر (Kroger) تایسونفودز (Tyson Foods) و یونیلیور (Unilever) هستند. راه اندازی این پلتفرم، این انتقاد را متوجه بلاک چین کرده است که این فناوری با وجودی که بیش از دو سال در حال فعالیت است، غیر از ورود به بازار ارزهای دیجیتال در دنیای واقعی نقش آنچنانی نداشته است. رویکرد مخرب یا موفق این پلتفرم دورنمایی از کار کردن با مدلهای تجاری بر اساس شبکه بلاک چین را در آینده فراهم میآورد.
بریجت وان کرالینگن (Bridget van kralingen) قائم مقام شرکت صنعتی بین المللی آیبیام در زمینه بلاک چین و پلتفرمها میگوید: «اعتبار در جهان امروز بر پایه شفافیت استوار است و به دست آوردن این اعتماد در زمینه محصولات غذایی هنگامی اتفاق میافتد که در زمینه مسئولیتها، تشریک مساعی داشته باشیم.» این رویکرد همکاری، همان چیزی است که اعضای برنامه غذایی کمپانی آیبیام با برنامه بلاک چین خود نشان دادند که میتوان شفافیت را افزایش داد و این مسئله را در زمینه مواد غذایی پیگیری کرد. نهایتاً این برنامه فواید تجاری بیشتری برای شرکتکنندگان و محصولات بهتر و با امنیت بالاتر برای مصرفکنندگان را به ارمغان میآورد.
تراز ارزش
بریجید مکدرموت (Bridget McDermott) نایب رئیس برنامه غذایی کمپانی آیبیام در مورد عوامل موفقیت این برنامه میگوید که باید از پنج مانع اصلی بگذرید تا بتوانید فناوری بلاک چین را پیاده سازی کنید. این موارد شامل ساختن یک اکوسیستم، ساختن یک مدل تجاری که به بررسی تمام جنبههای برنامه و شرکت کنندگان بپردازد، اجرای یک ساختار مدیریتی برای حفاظت از دادهها و اطلاعات، تضمین قابلیت همکاری و استاندارد سازی به طوری که با سیستم عاملهای دیگر قابل ادغام باشد و ساخت سیستمی که بتواند در رقابتهایی در زمینه فناوری سازمانی، برتری خود را اثبات نماید.
با در نظر گرفتن تمام این مسائل برای مطمئن شدن از اینکه تمام عواملی که در این اکوسیستم نقش ایفا میکنند (توسعه دهنده، تأمین کننده و فروشنده) از سرمایه خود پس از همکاری در این برنامه سود میبرند. با این حال، سودی که برخی از شرکا از این برنامه میبرند ممکن است مقداری بیشتر از بقیه باشد. مک درموت در مصاحبهای با فوربس (Forbes) میگوید: «در آخر، نمیتوان مردم را مجبور کرد آن چیزی که دلشان نمیخواهد انجام دهند. باید اطمینان از بازگشت سرمایه برای پیوستن به این حرکت وجود داشته باشد. از اول ما بحثی در مورد اینکه اطمینان از بازگشت سرمایه برای هر کدام از همکاران ما در این پروژه تا چه حد خواهد بود مطرح کردیم.»
میزان سودی که در این زمینه در نظر گرفته میشود میتواند مالی یا غیر مالی باشد. برای مثال لورن والی (Laurent Vallee) دبیرکل شرکت Carrefour شرکت کردن در این کنسرسیوم را به عنوان یک پیش آمادگی برای برنامههای آینده مبتنی بر مسئولیت پذیری این شرکت میداند و اضافه میکند: «شرکت کردن در برنامه غذای آی بی ام فرصت خوبی برای کمپانی ما بود تا با قدرت عمل کند و فناوری بلاک چین را وارد تجارت خود کنیم و بتوانیم به مشتریانمان محصولاتی سالمتر و خدمات قابل پیگیری ارائه دهیم.»
راه حلی برای یادآوری مشکلات
شاید نکته مهمتر در این برنامه مربوط به قابل پیگیری بودن محصولاتی است که در برنامه غذایی آیبیام منتقل میشود. زیرا با این توانایی به صورت خاص میتوان یک محصول را مکان یابی و پیگیری کرد که همین مسئله باعث میشود امکان بازگشت خوردن محصول که فرآیندی بسیار چالش برانگیز، زمان بر و هزینه بر است، کاهش پیدا کند.
هفته گذشته شش و نیم میلیون پوند گوشت به علت نگرانی از آلودگی به بیماری سالمونلا در ایالات متحده برگشت خوردند که این مورد بزرگترین بازگشت محموله تا به حال گزارش شده است. در صورتی که بتوان مکان ارسال محموله را پیگیری و شناسایی کرد میتوان به طور چشمگیری از اسراف مواد غذایی جلوگیری به عمل آورد.
مکدرموت در این مورد میافزاید: «همه ما از اصطلاح زنجیره تولید مواد غذایی استفاده میکنیم ولی میدانیم که این یک زنجیره نیست. هیچگونه فرایند طولی در ارتباط با روشی که غذا برای ما تولید میشود وجود ندارد. در واقع کمپانیها فروشندگان و توزیع کنندگان در یک شبکه با هم همکاری میکنند. آنچه که برای مصرف کنندگان اهمیت دارد آن است که ترس از بازگشت محصولات مانند آنچه که در گذشته وجود داشت، دیگر وجود نداشته باشد.»
چه کسی میتواند از این برنامه استفاده کند؟
یک جنبه مهم دیگر برای اکوسیستم غذایی آن است که نه تنها فروشندگان و عرضه کنندگان با یکدیگر همکاری میپردازند بلکه اشخاص دیگری هم با این همکاری وارد میشوند مانند متخصصان فناوری که با صنعت غذایی آشنا میشوند.
این شبکه طوری ساخته شده است که در چارچوب GS1، چارچوب استانداردی که به وسیله بسیاری از فعالان صنعت غذا به کار میرود، قابل استفاده باشد، تا بتوان بیشترین میزان پیگیری را در این سیستم به کار برد.
مکدرموت میگوید: «با وجود اینکه آی بی ام کمپانی بزرگی است که فناوریهای پیشرفتهای را در اختیار دارد همه کارها را خودمان به عهده نخواهیم گرفت. دیگر همکاران ما در این پروژه به ما کمک خواهند کرد.»
برای مثال کمپانی Dole با یکی از شرکای خود به نام Centricity در حال فعالیت بر اساس این پلتفرم است تا بتوانند اطلاعات را از طریق بلاک چین نقل و انتقال دهند.
ناتالی داینسون (Natalie Dyenson) دبیرکل شرکت Dole میگوید: «با تسهیل ارتباط بین بخش کشاورزی و بخش اداری و در اختیار قرار دادن اطلاعات بر اساس بلاک چین برنامه غذایی آیبیام به کمپانی ما کمک کرده است که به روشی بهینه، اطلاعات به دست آمده را بین توزیع کنندگان و شرکای دیگر به اشتراک بگذاریم.»
طرف دیگر این برنامه کمپانی ۳M است که امکان ارتباط بلاک چین با ابزار تشخیص امنیت غذایی را تأمین میکند و کمپانی امرسون (Emerson) که فناوری زنجیره سرد خود را برای اندازه گیری و پیگیری اطلاعات درجه حرارت، در هنگام پروسه نقل و انتقال مواد غذایی در اختیار این برنامه گذاشته است.
برنامه اعتماد غذایی آیبیام شامل سه ماژول است. ماژول پیگیری به دنبال پیگیری محصولات غذایی از تولید تا گذشتن از مرزها است، ماژول تأیید اعتبار پروسهای را دنبال میکند که طی آن محصولات غذایی به صورت دیجیتال به عنوان ارگانیک یا فیر ترید (Fair trade) دسته بندی و بارگیری میشوند و ماژول دسترسی، به تولیدکنندگان واسطههای توزیع کننده این توانایی را میدهد تا اطلاعاتشان را مدیریت و در سیستم بارگذاری کنند.
قیمت ماژولهای پیگیری و تأیید اعتبار از ۱۰۰ دلار در ماه آغاز میشود و برای تجارتهای بزرگ، معمولی و کوچک قیمتهای مختلفی دارد. ماژول ورود اطلاعات و دسترسی بدون پرداخت هزینه قابل استفاده است.
با در کنار هم قرار دادن تمام این اقدامات مک درموت این برنامه را برای صنعت غذا و جامعه بسیار مؤثر میداند و میگوید: «من در زمینه امنیت غذایی متخصص نیستم اما مشاور سابق شرکت مک کینزی (McKnsey) بودم و فکر نمیکنم تا به حال ابزاری قدرتمندتر از بلاک چین را دیده باشم.»
همچنین بخوانید: خرید ارز دیجیتال ، خرید بیت کوین ، خرید اتریوم ، خرید تتر ، خرید ترون ، خرید شیبا اینو ، خرید پرفکت مانی ، خرید لونا کلاسیک