عرضه اولیه سکه (به انگلیسی ICO) به معنای تولید و فروش توکنهای دیجیتال است. در عرضه اولیه سکه ، یک پروژه مقدار خاصی توکن دیجیتال تولید و آنها را به صورت عمومی پیش فروش میکند.
ارزجو : این پیش فروش معمولاً در مقابل دیگر ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین (Bitcoin) یا اتر (Ether) انجام میشود. ممکن است مردم به خاطر یکی از این دو علل یا هر دوی آنها به خرید این توکنها علاقهمند باشند:
۱- توکنها به خودی خود حاوی سود هستند یعنی صاحب آنها میتواند به خدماتی دسترسی پیدا کند و با توکن درآمد یا سهمی از درآمد پروژه را صاحب شود.
۲- به دست آوردن سود در هنگام افزایش تقاضا که باعث میشود قیمت توکنها در بازار افزایش پیدا کند.
توکنها مخصوصاً آنهایی که فروش موفقی داشته باشند معمولاً در صرافیها ثبت میشوند. جایی که خریداران اولیه میتوانند توکن خود را بفروشند و دیگر خریداران میتوانند آنها را خریداری کنند.
عرضه اولیه سکه، نوعی سرمایهگذاری جمعی هم محسوب میشود که به استارتآپها امکان میدهد نه تنها سرمایه خود را افزایش دهند بلکه توسط صاحبان توکنها، پروژهای که در حال انجام است را تبلیغ کنند.
خریداران میتوانند از طریقه دسترسی به سرویسهایی که تنها در اختیار آنها میگذارند و از طریق افزایش قیمت توکنها به سود دست پیدا کنند. آنها میتوانند این سودها را در هر زمانی که میخواهند معمولاً به وسیله فروش توکنها در صرافیها به دست بیاورند و یا خریداران میتوانند با خریدن توکنهای بیشتر در بازار و نگهداری طولانی مدت آنها، به سود بیشتری دست پیدا کنند.
تاریخچه
اولین فروش توکن در سال ۲۰۱۴ انجام شد. هنگامی که ۷ پروژه مبلغ ۳۰ میلیون دلار را از این طریق به دست آوردند. بزرگترین پروژه آن سال اتریوم (Ethereum) بود که ۵۰ میلیون اتر تولید شدند و به صورت عمومی به فروش رسیدند و مبلغی معادل ۱۸ میلیون دلار جمع آوری شد.
سال ۲۰۱۵ سالی آرامتر بود، ۷ فروش اولیه سکه انجام شد که در کل ۹ میلیون دلار جمع آوری شد و بزرگترین آنها آگور Augur توانست ۵ میلیون دلار کسب کند.
در سال ۲۰۱۶ دوباره عرضه اولیه سکه رونق گرفت. ۴۳ فروش انجام شد که سکههایی مانند ویوز (Waves)، آیکونومی (Iconomi)، گولم (Golem) و لیسک (Lisk) مبلغی در حدود ۲۵۶ میلیون دلار به دست آوردند. در جریان این فروشها توکنهایی به نام دائو The DAO با هدف بهبود اکوسیستم اتریوم برای اجازه به سرمایه گذاران برای رأی دادن به اینکه در کدام پروژه میخواهند سرمایهگذاری کنند نیز به بازار عرضه شد. پس از آنکه این پروژه ۱۵۰ میلیون دلار پول جمع آوری کرد یک هکر حدود ۶۰ میلیون دلار از پولها را هک کرد که موجب شکست خوردن پروژه شد.
شکست پروژه دائو باعث نشد که علاقه مردم برای خریداری این توکنها کاهش پیدا کند و در دسامبر اولین توکنی که به وسیله سرمایه داران بزرگ و قدیمی پشتیبانی میشد، وارد بازار شد.
سال ۲۰۱۷ انفجاری در زمینه این فعالیتها بود و ۳۴۲ توکن توانستند ۵/۴ میلیارد دلار جمع آوری و در این زمینه رکوردشکنی کنند. سکههایی که پیش فروش شده بودند در مدت کوتاهتری تولید شده و به بازار عرضه شدند. و در این میان مسائل بنیادی پروژه برای سرمایه گذاران، کم اهمیتتر میشد.
پس از آنکه شهرت این توکنها افزایش پیدا کرد، بررسیها هم در مورد آنها بیشتر شد و دغدغههایی در مورد قانون گذاری این توکنها به وسیله کمیسیون ارز و اوراق بهادار آمریکا به میان آمد که اگر یک دارایی دیجیتال که دارای مشخصات اوراق بهادار است (حقوق مالکیت، درآمد یا حتی انتظار برای به دست آوردن سود) به سرمایه گذاران آمریکایی فروخته شود، باید طبق قوانین اوراق بهادار کشور آمریکا با آن رفتار شود.
در اواسط سال، عرضه اولیه سکه به منبع اصلی به دست آوردن سرمایه برای انجام استارتآپهای بلاک چین تبدیل شده بود زیرا روشی سادهتر و سریعتر برای به دست آوردن مبلغ زیادی پول بدون وام گرفتن کمپانی بود.
مزایا
برای تولیدکننده:
– به دست آوردن سرمایه به روشی سریعتر و با محدودیتهای کمتر از روشهای قدیمی جمع آوری سرمایه
– فرصتی برای ایجاد مدلهای تجاری جدید و غیرمتمرکز
– استفاده از شرکت کنندگان برای استفاده و آزمایش سرویس و نتیجه گیری اکوسیستم چارچوب انتهایی
– از دست نرفتن توازن سهام پروژه (مگر اینکه به اشتراک گذاشتن مالکیت توکنها تصریح شده باشد)
– فرایند سرمایه گیری سریعتر
– قابلیت بیشتر در زمینه خرج کردن پول جمع آوری شده در زمینههای دلخواه
برای خریداران توکن:
– دسترسی به یک سرویس نوآورانه
– رسیدن به سود پس از افزایش قیمت توکنها
-شرکت در یک فعالیت جدید و نقش داشتن در گسترش فناوری جدید
ریسکها
برای تولید کننده
– قانونگذاری نامطمئن (ممکن است بعد از فروش توکنها کاهش قیمت، جریمه یا حتی مجازات در پی داشته باشد)
– سرمایه گذاری بیثبات (فروش توکنها در زمان نامناسب به وسیله خریداران اولیه میتواند باعث کاهش قیمت توکنها و در خطر قرار گرفتن پروژه شود)
– اطلاعات محدود در مورد خریداران توکنها (سهامداران نامناسب)
برای خریداران:
– هیچ گونه ضمانتی وجود ندارد که پروژه پیشرفت کند
– هیچ گونه قانونگذاری برای حمایت از پروژه وجود ندارد (سرمایه شما در خطر است)
– اغلب اطلاعات ناکافی درباره مسائل مالی به شما ارائه میشود
– شفافیت کم در زمینه ساختار مالکیت توکنها
چشم انداز عرضه اولیه سکه
رشد ارائه سکه اولیه ظاهراً ادامه دارد. هرچه فناوری پیشرفتهتر میشود و بازار تجربه بیشتری در این زمینه به دست میآورد و هرچه سرمایهگذاران با تجربه تر میشوند، کیفیت توکنها و اعتبار مدلهای تجاری بهبود میابد.
قانونگذاران مطمئنا در سالهای آینده بیشتر به فروش توکنها توجه میکنند، یا حتی ممکن است قوانین حمایتی برای جلوگیری از تقلب یا سرکیسه کردن کسانی که علاقهمند به خرید این توکنها هستند گذاشته شود.
در هر حال، انواع جدیدی از مدلهای تجاری ایجاد میشود و به وسیله سیستم سرمایهگذاری و ساختار عملی به پیش میروند. زیرساختهایی که از فروش توکنها حمایت میکند نیز رو به پیشرفت است و با وجود مشاورانی که در این بخش به فعالیت پرداختهاند و پلتفرمهای جدید در این زمینه، تجربه کاربران بهینهتر خواهد شد.