قیمت یک بیت کوین چگونه تعیین می‌شود؟

خریدن بیت کوین مانند خریدن سهام نیست و به همین علت ترازنامه‌ای برای تعیین قیمت آن وجود ندارد و هیچ فهرست قیمت خرید و فروش یا میزان سودی که بتوان آن را به عنوان مبنایی برای مقایسه تعیین کرد موجود نیست. سؤالی که برای بسیاری از مردم پیش می‌آید این است که قیمت هر بیت کوین چگونه تعیین می‌شود؟

ارزجو : بیت کوین نوعی ارز دیجیتال است که به وسیله فردی به نام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) در سال ۲۰۰۹ میلادی اختراع شد. تراکنش‌های بیت کوین در شبکه بلاک چین انجام می‌شود که برای هر واحد تاریخچه تراکنش را به طور کامل نشان می‌دهد و برای اثبات مالکیت لازم است. انجام شدن تراکنش‌ها نیاز به این دارد که استخراجگران با استفاده از کامپیوترهایشان بلوک‌هایی که هسته بلاک چین هستند را به وسیله اطلاعات تراکنش پر کنند.

خریدن بیت کوین مانند خریدن سهام نیست و به همین علت ترازنامه‌ای برای تعیین قیمت آن وجود ندارد و هیچ لیست قیمت خرید و فروش یا میزان سودی که بتوان آن را به عنوان مبنایی برای مقایسه تعیین کرد موجود نیست.

در ضمن ارزهای دیجیتال مانند ارزهای معمولی نیستند زیرا به وسیله بانک مرکزی حمایت نمی‌شوند به همین علت سیاست‌های پولی، نرخ تورم و رشد اقتصادی که بر روی ارزهای جاری تأثیر می‌گذارد بر روی ارزهای دیجیتال دسترسی ندارد. این مسئله می‌تواند به درک این که چرا قیمت ارزهای دیجیتال به صورت گیج کننده‌ای در نوسان است کمک کند. چند فاکتور می‌تواند بر روی قیمت ارز دیجیتال تأثیر بگذارد:

-عرضه و تقاضای بازار برای آن

-تعداد ارزهای دیجیتال در حال رقابت

-صرافی‌هایی که به خرید و فروش این ارزها می‌پردازد

-قوانینی که بر روی خرید و فروش ارزهای دیجیتال حاکم است

-سیاست‌های داخلی حوزه ارز دیجیتال

عرضه و تقاضا

کشورهایی که نرخ ارز خارجی ثابتی ندارند تا حدی می‌توانند میزان ارز در گردش خود را با تنظیم نرخ ثابت سود بانکی، تغییر شرایط پس‌انداز یا مشارکت در بازار آزاد تنظیم کنند. توجه به این مسائل می‌تواند به بانک مرکزی برای تأثیر گذاشتن بر روی نرخ ارز کمک کند.

به دو روش می‌توان بر ارزش بیت کوین تأثیر گذاشت. اولاً پروتکل بیت کوین اجازه می‌دهد که بیت کوین‌های جدید بر اساس نرخ ثابت تولید شوند. بیت کوین‌های جدید هنگامی که استخراج‌گران، بلوک‌های تراکنش‌ها را پر می‌کنند به بازار عرضه می‌شود و نرخی که بر اساس آنها سکه‌ها تولید می‌شود به مرور زمان کاهش پیدا می‌کند. این نرخ از سال ۲۰۱۵ به میزان ۹/۸ درصد بود و در سال ۲۰۱۷ به ۶/۹ درصد رسید و در سال ۲۰۱۷ هم ۴/۳ درصد شد. این می‌تواند به این معنا باشد که تقاضا برای بیت کوین بسیار بیشتر از عرضه آن است که می‌تواند باعث بالا رفتن قیمت بیت کوین شود.

همچنین بخوانید: خرید ارز دیجیتال ، خرید بیت کوین ، خرید اتریوم ، خرید تتر ، خرید ترون ، خرید شیبا اینو ، خرید پرفکت مانی ، خرید لونا کلاسیک

دومین راهی که می‌تواند بر روی عرضه بیت کوین تأثیر بگذارد تعداد بیت کوین‌هایی است که سیستم اجازه دارد آنها را تولید کند. این تعداد به ۲۱ میلیون سکه محدود شده است به این معنا که وقتی بیت کوین به این تعداد رسید استخراج‌گران دیگر نمی‌توانند سکه تولید کنند. پس از آن، کارمزد فعالیت‌های استخراج باید از طریق صورت‌حساب تراکنش‌ها پرداخت شود. در ژانویه ۲۰۱۷ تعداد سکه‌های بیت کوین به عدد ۱۶/۸ میلیون سکه رسیده بود به این معنا که ۸۰ درصد تولید سکه بیت کوین‌ها به انجام رسیده است.

به محض اینکه ۲۱ میلیون سکه بیت کوین در گردش قرار بگیرند قیمت‌ها فقط بر اساس نحوه استفاده از بیت کوین (اینکه آیا می‌توان در تراکنش‌ها از آن استفاده کرد)، قانونی بودن و میزان تقاضا تعیین می‌شود. فاکتور تقاضا به میزان شناخته شدن ارزهای دیجیتال دیگر نیز بستگی دارد.

رقابت

در حالی که بیت کوین شناخته‌شده‌ترین ارز دیجیتال است صدها ارز دیجیتال دیگر نیز وجود دارند که سرمایه‌گذاران می‌توانند آنها را انتخاب کنند. این ارزهای دیجیتال شامل اتریوم (Ethereum) لایت کوین (Litecoin) داج کوین (Dogecoin) پیر کوین (Peercoin) هستند که در صرافی کوین بیس ((Coinbase معامله می‌شود.

نظارت بر روی این ارزهای دیجیتال می‌تواند به سرمایه گذاران اطلاعاتی در مورد کمپانی‌هایی که ممکن است در آینده علاقه‌مند به ورود به این بازار باشند ارائه کند. برای ورود به این بازار موانع کمی وجود دارد.

به طور کلی وجود تعداد زیادی رقیب در این زمینه باعث می‌شود که قیمت‌ها ثابت بماند. مثلاً قیمت دلار اگر رقبای قدرتمندی مانند یورو، ین و پوند وجود نداشت تغییر پیدا می‌کرد یا ارزش سهام اکسون موبیل (Exonmobile) اگر رقبایی مانند چورون Chevron، رویال داچ شل (Roya Dutch Shell) یا بریتیش پترولیوم (BP) وجود نداشتند، متفاوت بود.

ماهیت مجازی و شبه قانونی ارزهای دیجیتال، درک قوانین رقابت بین آنها را که بر روی قیمت‌گذاری تأثیر دارد، دشوار می‌کند. این مسئله فاکتورهای دیگر مانند شناخته شده‌تر بودن را برای بیت کوین به یک مزیت تبدیل کرده است.

تأثیر فاکتور در دسترس بودن بر روی نرخ ارز

همانطور که سرمایه‌گذاران کارکشته با عباراتی مانند بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE)، انجمن ملی نمایندگان معاملات اوراق بهادار (Nasdaq) بورس نرخ ارز تایمز (FTSE) آشنایی دارند، سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال نیز با کوین بیس و GDAX آشنا هستند. این صرافی‌ها در قبال دریافت مبلغی به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند که ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین، اتریوم و لایت کوین را خرید و فروش کنند. آنها کاملاً شبیه به صرافی‌های ارز جاری عمل می‌کند و به سرمایه گذاران اجازه می‌دهد تا ارزهای دیجیتال خود را مبادله کنند.

هرچه این صرافی‌ها بیشتر شناخته شوند، می‌توانند شرکای بیشتری برای خود به دست بیاورند و شبکه خود را گسترش دهند. که این هم باعث می‌شود آنها با استفاده از قدرت خود در بازار قوانینی را برای دیگر ارزها تعیین کنند و در مقابل باعث می‌شود که ارزهایی که در این صرافی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند بیشتر شناخته شوند.

برای مثال برنامه توافق توکن‌های آینده (SAFT) در مورد چگونگی عرضه اولیه سکه بر اساس قوانین امنیتی است. وجود بیت کوین در این صرافی‌ها باعث می‌شود که فضای خاکستری که ارزهای دیجیتال در آن فعالیت می‌کنند را مقداری قانونمند کند. همین مسئله باعث می‌شود که ارزهایی که در صرافی کوین بیس و GDAX عرضه نمی‌شوند از امنیت کمتری برخوردار باشند.

قانونگذاری و مسائل قانونی

افزایش سریع شهرت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال باعث شده است که قانون گذاران دست از مقاومت در برابر آنها بردارند. تا دسامبر ۲۰۱۷ کمیسیون ارز و امنیت (SEC) هنوز هم به حوزه ارزهای دیجیتال وارد نشده بود.

کمیسیون تجارت آینده ایالات متحده (CFTC) بیت کوین را به عنوان اجناس قابل تملیک دسته بندی کرده است. همین ارکان قانونگذار در مورد ارزهای دیجیتال قوانینی تعیین می‌کنند که باعث ایجاد عدم اطمینان در این زمینه شده است گرچه به وضوح این عدم اطمینان را نمی‌توان مشاهده کرد.

تأییدیه‌های قانونی باعث شده که محصولات مالی بر اساس بیت کوین به بازار عرضه شوند. بیت کوین را می‌توان در صرافی‌ها و دیگر مشتقات آنها مورد استفاده قرار داد.

این مسئله می‌تواند به روی قیمت‌ها با دو روش تأثیر بگذارد. اول اینکه باعث می‌شود سرمایه گذارانی که توان مالی برای خرید را ندارند از این طریق بتوانند بیت کوین تهیه کنند و باعث افزایش تقاضا می‌شود. دوم اینکه فراریت قیمت، به وسیله ورود مؤسسات سرمایه گذار که تصور می‌کنند بیت کوین در آینده ارزش زیادی پیدا می‌کند، به مقدار زیادی کنترل خواهد شد.

فورک‌ها (Fork) و ثبات قانونگذاری

بیت کوین تحت نظر مقامات دولتی قرار ندارد و به وسیله گسترش دهندگان و استخراج‌گران تراکنش‌های خود را انجام می‌دهد و به وسیله بلاک چین آنها را در محیطی امن کنترل می‌کند. بر اساس درخواست کاربران تغییراتی در نرم افزارها به وجود می‌آید. اگر کاربرانی که از بیت کوین استفاده می‌کنند احساس کنند که به خاطر مشکلاتی که در نرم افزارها وجود دارد مجبور هستند زمان زیادی برای تراکنش‌هایشان منتظر بمانند باعث ریزش استفاده از این نرم افزار خواهد شد.

مشکل مقیاس پذیری یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که جامعه بیت کوین با آن دست به گریبان است. تعداد تراکنش‌هایی که می‌توان در بلاک چین انجام داد به سایز بلوک‌ها بستگی دارد. در مورد نرم افزار بیت کوین تقریباً ۳ تراکنش در هر ثانیه انجام می‌پذیرد.

در سال‌های اول شروع کار بیت کوین این مسئله مشکل بزرگی به حساب نمی‌آمد زیرا تقاضا برای استفاده از ارزهای دیجیتال آنچنان بالا نبوده و بنابراین حجم تراکنش‌ها نیز زیاد نبودند. هرچه سرمایه گذاری در بیت کوین بیشتر شد و توجه‌ها به سمت آن جمع شد، برخی از افراد از سرعت پایین تراکنش‌ها شکایت داشتند و باعث شده بود که برخی سرمایه گذاران تمایل داشته باشند از دیگر ارزهای دیجیتال به جای بیت کوین استفاده کنند.

نظرات در مورد چگونگی افزایش تعداد تراکنش‌ها متفاوت بود. تغییرات قوانینی که تحت آن، نرم افزارها به فعالیت می‌پردازند «فورک» نام دارد. «فورک های نرم» تغییراتی هستند که باعث ایجاد ارزهای دیجیتال جدید نمی‌شود. «فورک ‌سخت» به عملی گفته می‌شود که طی آن نرم افزار تغییر می‌کند و باعث ایجاد یک ارز دیجیتال جدید می‌شود. فورک‌های سخت قبلی، بیت کوین نقدی و بیت کوین طلایی بودند. ممکن است نهایتاً سرمایه گذاران تعیین کنند که ارز جدید با ارزش نیست که این باعث می‌شود تا این ارزها به اندازه بیت کوین ارزش‌گذاری نشوند.

آیا باید در بیت کوین سرمایه گذاری کنید؟

توجه بیش از حدی که به بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال می‌شود، باعث ایجاد مقایسه‌هایی بین بیت کوین و حباب مالی که در جریان اقتصادی تولیپ مانیا (Tulip mania) در هلند در قرن هفدهم به وجود آمد، شده است. جنون گل لاله (Tulip mania) به دوره‌ای (مابین سال‌های ۱۶۳۴ تا سال ۱۶۳۷ میلادی) گفته می‌شود که قیمت برای پیاز تازه معرفی شده گل لاله به سطح فوق‌العاده بالا ترقی کرد و سپس به‌طور ناگهانی سقوط کرد. جنون گل لاله اولین حادثهٔ حباب اقتصادی و یکی از سه حباب اقتصادی بزرگ در تاریخ معاصر اروپا به‌شمار می‌آید. دلایل بوجود آمدن حباب اقتصادی لاله هنوز ناشناخته است. از تئوری‌هایی که مطرح شده تئوری جنون تصادفی و حرص و طمع مردم است. در آن زمان هلند یک قدرت بزرگ اقتصادی بود، اما مردم کشاورز و کارگر از زندگی فقیرانه در رنج بودند و همین مردم بودند که در شکل گرفتن بحران نقش داشتند.

با اینکه قانون‌گذاری توسط دولت‌ها گامی مهم در جهت پشتیبانی از سرمایه‌گذاران است ولی شاید سال‌ها زمان ببرد تا تأثیر ارزهای دیجیتال در جهان مشخص شود. تا آن زمان با وجود تمام سرمایه‌گذاری‌ها، اتفاق‌هایی که در گذشته افتاده است هیچ ضمانتی برای وقوع مجدد آن در آینده وجود ندارد و بهتر است با احتیاط به این عرصه ورود کنید.